Wie in Brussel woont weet allang dat er kalk in het beste drinkwater zit. Ons drinkwater hoort tot de top van zuiver water in de wereld. Maar dat er heel wat calcium stroomt door onze leidingen is veel minder bekend. Sporen zijn er overvloedig. Ongemak en slijtage zijn navenant.
Kalkvorming ontstaat doordat water eerst een lange weg aflegt onder grond
Er zit voornamelijk kalk in het water omdat het water gewonnen wordt uit natuurlijke bronnen. Water loopt via de natuurlijke lagen van de aarde en één daarvan is de kalklaag. Kalk mengt zich dus heel snel in het water dat jarenlang op weg is naar de oppervlakte. Andere lagen zoals magnesium- en ijzerlagen worden ook overstroomd en zetten hun afdruk eveneens (ion+) af op het water. Water bestemd voor consumptie wordt ook gezuiverd. Kalk wordt vooral in het filtratieproces toegevoegd om het water nog zuiverder te maken en om de zuurtegraad (PH- waarde) te neutraliseren. Bovenop het natuurlijke kalkgehalte wordt er dus ook kunstmatig kalk toegevoegd. Vandaar de soms grote hoeveelheid kalk in ons leidingwater.
Kalk in water is niet schadelijk
Is dit schadelijk voor de gezondheid? Absoluut niet. Het gehalte dat in het kalkwater zit wordt zelfs ten dele opgenomen door het menselijke lichaam. Het probleem van overmatige kalkconcentratie speelt voornamelijk parten in het gebruik en beheer van het drinkwater, de toepassingen en de infrastructuur.
56 kg calcium per jaar in je leidingen laat sporen na
Eén persoon gebruikt ongeveer 40 kubieke meter per jaar aan drinkwater. Reken maar uit: een gezin met 4 personen verbruikt 160.000 liter drinkwater. Dat is ongeveer de inhoud van een zwembad van 70m².
Hoeveel kalk zit er in een zo een hoeveelheid water? Je kan stellen dat de hardheid in de regio Brussel, in België uitgedrukt in Franse graden (°f) ongeveer 35 bedraagt. 1°f bevat per 100 liter drinkwater 1 gram calcium. 1000 liter met een hardheid van 35 °f bevat dus 350 gram calcium. 160 kubieke meter verbruik van een gezin bevat dus 350 gram X 160 = 56 Kg calcium. Dat is een grote hoeveel kalk in een kruiwagen waar je toch serieus moet aan zeulen.
Hoe zie je dat er veel kalk in het water is?
Dat begint meestal heel erg onschuldig. Kalk stroomt dus mee door de leidingen en er blijft ook altijd een deeltje achter. Dat zie je bijvoorbeeld aan kraanwerk, glas van, de douche, sporen op de grond en in kledij die je wast. Bovendien is hard water (kalkrijk water) niet leuk om je te wassen, mensen houden van heerlijk zacht water om te douchen of de haren te wassen. Hard water levert uiteindelijk heel wat extra onderhoud op waarbij kraanwerk eens zo snel moet hersteld of vervangen worden. Het zeepverbruik is ook veel groter omdat zeep maar goed werkt als het schuimt. Dat is bij hard water moeilijker en dus verbruik je gemiddeld veel meer zeep voor de persoonlijke hygiëne en voor het onderhoud van kledij, woning en wagen.
Aqua Belgica stelt dat 650 € per jaar kan uitgespaard worden met een verzachter
Aqua Belgica, de Belgische Federatie voor waterbehandeling, berekende, op basis van cijfers van het NIS, dat een Belgisch gezin van 4 personen op jaarbasis tot 650 euro kan uitsparen door het gebruik van een waterontharder.
Zeep en detergenten
Zeepproducten en detergenten per jaar gemiddeld 420 € (186 euro voor reinigings- en onderhoudsproducten en 234 euro aan producten voor lichaamsverzorging). Onthard water gebruikt met andere woorden minder detergenten en heeft een energiebesparing tot gevolg doordat op een lagere temperatuur gewassen kan worden om hetzelfde resultaat te bekomen.
Energieverbruik
Uit cijfers van het Nationaal Instituut voor de Statistiek blijkt dat een gemiddeld gezin op jaarbasis 419 euro spendeert aan warm water. Doordat er bij het gebruik van een ontharder geen kalkafzetting meer plaatsvindt in de toestellen die met warm water werken, kan een gezin 15% besparen, wat een totaal geeft van 63 euro. Het onderzoek van het Batelle Institute heeft uitgewezen dat waterontharders er mede voor zorgen dat waterverwarmingstoestellen en andere toestellen die water opwarmen hun efficiëntie behouden. Zo werd vastgesteld dat huishoudelijke gasketels met een voorraadvat die werken op onthard water hun oorspronkelijke efficiëntie behouden gedurende een levensduur van 15 jaar. Hard water daarentegen kan leiden tot een verlies in efficiëntie tot 48% Ook de levensduur van elektrische boilers verhoogt sterk. Doordat er geen kalk meer in het water zit, kan de kalk zich ook niet meer opstapelen in de boiler. Dergelijke kalkaanslag heeft een negatief effect op de prestaties van de boiler. Volgens het Battelle Institute zal bij elektrische boilers die niet werken op onthard water “de levensduur van het verwarmingselement verminderen doordat de kalkaanslag de werkingstemperatuur van het element verhoogt”.
Vervanging van toestellen
Douchekoppen die werken met onthard water behielden in de studie een schitterende glans en een volledige doorstroming. Kranen waarbij onthard water gebruikt werd bleven goed functioneren tijdens het onderzoek; bijna zo goed als de dag waarop ze geïnstalleerd werden. Douchekoppen die werkten met hard water verloren 75% aan doorstromingscapaciteit in minder dan 18 maanden. Kranen die werkten met hard water konden hun vooropgestelde doorstromingscapaciteit van 5 liter per minuut niet behouden door de kalkophoping in de zeefjes. De zeefjes van kranen die gebruikt werden met niet onthard water, waren bijna volledig verstopt na amper 19 testdagen. Tijdens het onderzoek liet men vaatwasmachines en wasmachines gedurende 30 dagen en 240 volledige wasbeurten draaien op onthard en hard water. De toestellen waarbij onthard water gebruikt werd hadden vrijwel geen sporen van kalkaanslag. Het lijkt alsof de toestellen er terug als nieuw uitzien, door er gewoon even met een doek over te gaan. Bij de toestellen waarbij hard water werd gebruikt moest de binnenkant ontkalkt en schoongemaakt worden door de ophoping van aanslag en bezinksel. Een gemiddeld gezin spendeert jaarlijks zo’n 200 euro aan het onderhoud en het vervangen van kranen, leidingen en warmwatertoestellen. Door het gebruik van onthard water is er geen onderhoud van de kranen en leidingen meer nodig en zullen warmwatertoestellen ook minder snel vervangen dienen te worden. Dit levert een jaarlijkse besparing op van 200 euro.
Kleding
Naast de langere levensduur van elektrische toestellen, ziet men ook dat kledij en huishoudlinnen een langere levensduur heeft wanneer onthard water gebruikt wordt bij het wassen. Door te wassen met zacht water kan er immers geen kalkaanslag plaatsvinden in de vezels. Genomen dat een gemiddeld gezin 1.182 euro aan kledij en huishoudlinnen spendeert op jaarbasis, kan tot 177 euro (15%) bespaard worden op kledij doordat vroegtijdige slijtage niet optreedt.
Wanneer men alle bovenstaande besparingen optelt, kan een gezin op jaarbasis tot 650 euro besparen door het gebruiken van een waterontharder. Door de verlaging in energieverbruik en verbruik van detergenten, antikalk- en zeepproducten draagt hij bij tot een properder milieu. Tevens hebben toestellen die werken op onthard water een langere levensduur, wat maakt dat toestellen minder snel vervangen moeten worden. Daarom kan de waterontharder als huishoudelijk apparaat zonder twijfel toegevoegd worden aan de lijst met ‘groene producten’!